Tây Ban Nha và Anh triển khai năng lượng mặt trời và gió cao gấp 4 lần Đức

Từ lâu, Đức là nước có kế hoạch khử cacbon tham vọng nhất so với bất kỳ quốc gia nào trên thế giới. Trong khi  Anh, EU và Mỹ cam kết không phát thải khí nhà kính ròng vào năm 2050, thì Đức lại hướng tới mục tiêu sớm hơn, tức đến năm 2045.

Nền kinh tế lớn tiếp theo cũng có cam kết vào năm 2045 là Thụy Điển. Đây là quốc gia Bắc Âu có quy mô nền kinh tế chỉ bằng 1/8 của Đức và là quốc gia đã cung cấp 3/4 lượng điện từ các cơ sở hạt nhân và thủy điện. Thách thức đối với Đức – quốc gia đang trong quá trình loại bỏ dần các nhà máy điện hạt nhân và tiếp tục đốt than để sản xuất hơn 1/4 sản lượng điện còn khá sâu sắc so với những gì mà chính quốc gia này tuyên bố.

Tỷ lệ tổng điện năng được tạo ra bởi các nguồn ở Đức. Nguồn: Spiegel

Phân tích mới về dữ liệu từ GlobalData liên quan đến hiện trạng của các nhà máy điện ở Châu Âu cho thấy, Đức vẫn chưa triển khai công suất năng lượng tái tạo mới ở quy mô cần thiết để đáp ứng mục tiêu điện Net Zero. Các kế hoạch về khí hậu của Đức còn cho thấy chỉ có 2GW công suất năng lượng mặt trời và gió mới đang được xây dựng tại Đức. Như vậy NLTT ở Đức còn thấp hơn nhiều so với hơn 8GW ở Tây Ban Nha và Vương quốc Anh.

Cụ thể, tại Anh chính phủ thường xuyên cấp giấy phép gió ngoài khơi, nghĩa là quốc gia này đã duy trì một dòng chảy ổn định của các dự án xây dựng điện gió mới. Còn ở Tây Ban Nha, chính phủ đã tạo điều kiện để cho các dự án phát triển thuận lợi, bằng cách đưa ra các quy tắc lập kế hoạch hợp lý vào tháng 3 năm 2022, nhằm rút ngắn quy trình cấp phép cho các dự án NLTT công suất dưới 150MW và tác động thấp hoặc trung bình đến môi trường. Đức không làm được như Anh và Tây Ban Nha.

Những phát hiện mới nói trên dựa vào phân tích của Energy Monitor từ mùa thu năm 2022. Kết quả cho thấy hầu hết các ngành NLTT ở Đức đang được triển khai với tốc độ rất chậm, chỉ bằng 1/4 tốc độ cần thiết để quốc gia đạt được mục tiêu 80% điện tái tạo vào năm 2030. Các vấn đề lâu dài liên quan đến việc triển khai NLTT của Đức khá rõ, chẳng hạn như rào cản về chính trị xung quanh các chương trình hỗ trợ quốc gia và các mục tiêu của EU đối với NLTT.

 Tây Ban Nha và Anh triển khai năng lượng mặt trời và gió cao gấp 4 lần Đức. Nguồn: Spiegel

Hiện chính phủ Đức đang sửa đổi Luật năng lượng. Đạo luật mở rộng lưới điện mới, có hiệu lực vào ngày 1 tháng 1 năm 2023, ưu tiên cho NLTT. Chính phủ Đức cũng đang xem xét bảo lãnh đầu tư của nhà nước cho các dự án năng lượng mặt trời và gió mới, bao gồm bảo lãnh mua hàng để NLTT phát triển ổn định.

Việc triển khai công suất NLTT mới của Đức không phải là nhỏ nhất ở châu Âu. Ví dụ, ở Ý, hiện chỉ có 750 MW công suất mới đang được xây dựng, thậm chí ở nhiều nước Đông Âu còn thấp hơn rất nhiều. Giá hàng hóa tăng cao, nền kinh tế phát triển chậm lại và lạm phát tăng cũng đặt ra những vấn đề cho ngành NLTT ở châu Âu. Một rào cản lớn khác là quy trình cấp phép chậm và phức tạp từng được dư luận nhắc đến.

Các quy tắc cấp phép ở nhiều quốc gia rất phức tạp. Các cơ quan thiếu tiền, thiếu nguồn lực để xử lý đơn đăng ký khiến tiến độ chậm. Tất cả những điều đó khiến nhiều dự án bị đình chỉ hoặc hủy bỏ vô thời hạn, khiến các nhà đầu tư nản chí.

“Các quy tắc và thủ tục quá phức tạp, rườm rà khiến các mục tiêu năng lượng tái tạo bị cản trở, đặc biệt là thủ tục cấp phép”, Giles Dickson, giám đốc điều hành WindEurope, hiệp hội thúc đẩy việc sử dụng năng lượng gió ở Châu Âu cho hay.

Để gỡ nút thắt, ngày 19 tháng 12 năm 2022, các bộ trưởng năng lượng của Liên minh Châu Âu (EU) đã ký kết các biện pháp khẩn cấp để đẩy nhanh quá trình cấp phép. Đồng thời, các quốc gia thành viên tiếp tục cải cách đạo luật NLTT năm 2018 của EU, để giúp ngành NLTT khu vực phát triển nhanh hơn, ổn định.